Verlammingsverschijnselen

Oorzaken zoals trauma, hernia, bloeding, tumor of ontsteking

Verlammingsverschijnselen bij honden en katten kunnen plots ontstaan of zich geleidelijk ontwikkelen. Afhankelijk van de oorzaak en de locatie in het zenuwstelsel kan het gaan om een gedeeltelijke of volledige verlamming van één of meerdere ledematen. Dit is altijd een ernstig signaal dat nader onderzoek vereist.

Mogelijke oorzaken van verlamming zijn onder andere:

• Trauma, zoals een aanrijding of val

• Hernia (tussenwervelschijf-probleem) met druk op het ruggenmerg

• Bloedingen in of rondom het ruggenmerg

• Tumoren, die op zenuwstructuren drukken

• Ontstekingen van het zenuwstelsel, zoals bij infectieuze of auto-immuunziekten

De locatie van het probleem bepaalt welke lichaamsdelen zijn aangedaan. Verlamming van de achterpoten (paralyse) komt bijvoorbeeld voor bij problemen in het achterste deel van de wervelkolom, terwijl verlamming van alle vier de poten (tetraparese of tetraplegie) meestal duidt op een hoog cervicale aandoening.

Signalen kunnen zijn:

• Niet of verminderd kunnen bewegen van ledematen

• Slepen met poten of verlies van coördinatie (ataxie)

• Verminderde spierkracht of spiertonus

• Geen of verstoorde reflexen

• Urine- en/of ontlastingsincontinentie

• Pijn (soms afwezig bij ernstige zenuwbeschadiging)

Diagnose en benadering
Bij verlammingsverschijnselen is samenwerking met de dierenarts essentieel. De diagnose wordt vaak gesteld op basis van neurologisch onderzoek en beeldvorming zoals röntgenfoto’s, MRI of CT-scan. 

Afhankelijk van de oorzaak kan een behandeling variëren van chirurgie en medicatie tot ondersteunende therapie. Wanneer het medisch verantwoord is, kan fysiotherapie bijdragen aan het herstel of de stabilisatie van de functie. De therapie richt zich dan op:

• Het behoud van spiermassa en bewegingsvrijheid

• Het stimuleren van de zenuwfunctie

• Het ondersteunen van het dier in dagelijkse handelingen (zoals staan of lopen)

• Het voorkomen van doorligwonden en contracturen

Aquatraining als onderdeel van revalidatie
Aquatraining (lopen in een met water gevulde loopband) kan een waardevolle aanvulling zijn binnen het revalidatieproces. Door de opwaartse druk van het water wordt het lichaam ondersteund, waardoor het dier gecontroleerd kan bewegen met minder belasting op gewrichten en rug. Tegelijkertijd biedt het water weerstand, wat helpt bij het opbouwen van spierkracht en het verbeteren van coördinatie. Aquatraining wordt regelmatig ingezet bij verlammingsverschijnselen om het herstel van mobiliteit en spierfunctie te bevorderen.

Prognose
De vooruitzichten bij verlamming verschillen sterk per oorzaak en per dier. In sommige gevallen is volledig herstel mogelijk; in andere situaties kan de therapie zich vooral richten op het verbeteren van de levenskwaliteit. Vroegtijdige en doelgerichte ondersteuning, inclusief aquatraining, kan in veel gevallen het herstel bevorderen.