Paarden trainen tijdens de warme zomermaanden
Tijdens de laatste decennia is het wetenschappelijke onderzoek in de paardensport enorm gegroeid en daarbij wordt volop gebruik gemaakt van technologie. In dit artikel bespreek ik twee studies die onderzoek deden naar twee actuele zomerse thema’s. De eerste studie deed onderzoek naar het herstel van vocht- en elektrolytenbalans met behulp van elektrolyten supplementen, na herhaalde trainingssessies in hete en vochtige condities. De tweede studie onderzocht de temperatuur van het pijpbeen onder beenbescherming.
Herstel van water en elektrolyten balans in hete en vochtige omstandigheden
Deze studie onderzocht rehydratie (vochtaanvulling) na meerdere trainingssessies in hete (28°C) en vochtige (58%) omstandigheden. De studie vergeleek de water- en elektrolytenbalans na rehydratie; met alleen water en rehydratie met isotone glucose-elektrolyten oplossing.
Voor de studie werden negen rijpaarden met een gemiddelde leeftijd van 9 jaar gebruikt. Alle paarden hadden een zeer goede basisconditie. Ze waren namelijk op zijn minst één jaar voor de studie begon getraind voor 3-dagen-eventing wedstrijden. De overige omstandigheden werden zo veel mogelijk gelijk gehouden voor alle paarden, zodat de onderzoeksresultaten zo min mogelijk beïnvloed werden door andere factoren. Zo waren alle paarden al gewend aan de loopband en daarnaast werd de trainingsintensiteit van de paarden drie maanden voor- en tijdens de studie constant gehouden en kregen ze hetzelfde dieet.
De paarden moesten op een loopband een zware trainingstest uitvoeren en 24 uur later een milde trainingstest bij een temperatuur van 28°C en vochtigheid 58%. Direct na de zware test kregen ze een isotone glucose-elektrolyten oplossing via een neussonde en water. Deze procedure werd 5 keer herhaald. Bij de vijfde omloop kregen de paarden alleen water aangeboden.
Na iedere procedure werd het volgende berekend; melkzuur, bloedvloeistof concentratie, hartslag, lichaamsgewicht en lichaamstemperatuur. In deze studie was bloedvloeistof osmolariteit (concentratie van osmotische stoffen) aantoonbaar lager 30 minuten na het drinken van alleen water, dan na het drinken van water en elektrolyten toediening. Om deze reden zou water de drang om te gaan drinken kunnen verlagen en de uitstoot van urine kunnen verhogen, vanwege bloedverdunning en een vermindering van bloedvloeistof osmolariteit en natrium concentratie. Water inname van deze paarden was lager bij het aanbieden van helder water dan bij elektrolyten toediening in combinatie met water.
De belangrijkste uitkomst van het onderzoek was dat het lichaamsgewicht aantoonbaar beter herstelde met de elektrolyten oplossing dan met alleen water. Veranderingen in lichaamsgewicht geven een goede indicatie over de mate van dehydratatie en herstel van waterbalans na training. Paarden zweten veel meer dan mensen en kunnen wel 10 tot 15 liter per uur verliezen en daarbij een heleboel essentiele zouten. Een endurance paard kan wel 40 kg aan vocht verliezen tijdens een wedstrijd. Electrolyten zijn essentieel voor herstel.
Tip: Er zijn verschillende vormen van elektrolyten supplementen op de markt; vloeibaar, poeder, pasta en korrels. Over het algemeen is een vloeibaar supplement het snelste opneembaar, echter wanneer je paard een slechte drinker is zou je voor een van de andere vormen kunnen kiezen. Het is ook een mogelijkheid om de vloeibare elektrolyten met een spuit achter in de mond te spuiten. Elektrolyten hoef je alleen maar bij te voeren op dagen dat je paard overmatig heeft gezweet, bijvoorbeeld op warme dagen na training, wedstrijd of transport. Eektrolyten kunnen namelijk niet opgeslagen worden in het lichaam en worden weer uitgescheden via de urine. Je geeft de elektrolyten het liefst direct na het zweten en altijd in combinatie met genoeg water. Door de elektrolyten krijgt je paard extra dorst. Wanneer je een electrolytenmix koopt in de winkel, check dan het etiket en koop de mix met het hoogste percentage aan; natrium, chloor en kalium. Op gewone dagen is het niet nodig je paard extra elektrolyten te geven. Een liksteen voldoet dan om aan zijn zoetbehoefte te voldoen. In een gewoon zoutblok zit alleen natriumchloride. En ander nadeel van het zoutblok is dat je niet weet hoeveel ze hiervan opnemen op dagen dat ze veel zouten nodig hebben.
Het effect van beenbescherming op huid temperatuur
Beenbescherming of gevaarlijke mode? De eventuele negatieve bijwerkingen tijdens training
Het doel van deze studie was om de huid temperatuur van het onderbeen te vergelijken onder een bandage of peesbeschermer met dat van een bloot been. Dit werd gemeten in rust en na 20 minuten longeren door middel van temperatuursensors en thermografie.
De paarden in de studie kregen een gesloten neopreen peesbeschermer om en aan het andere been een fleece bandage met keramische deeltjes, beide omsloten de gehele kogel. Na het opmeten van de temperatuur in rust werden de paarden gelongeerd. Direct na het longeren werden de bandage, de peesbeschermer en de sensors verwijderd, zodat thermografische beeldvorming kon worden uitgevoerd. Thermografie is een beeldvormende techniek waarbij warmtepatronen in beeld worden gebracht met een ultra gevoelige infraroodcamera. Op deze manier werd informatie verkregen over de verdeling van de temperatuur, aangezien de temperatuursensors alleen de temperatuur van de huid op bepaalde plekken kon meten.
De onderzoeksresultaten lieten zien dat bij het naakte paardenbeen geen aantoonbare verschillen werden gevonden tussen huid temperatuur in rust of na longeren. Echter nam de temperatuur van het pijpbeen aantoonbaar toe bij het gebruik van een peesbeschermer of bandage. Dit komt doordat een van de belangrijkste factoren van thermoregulatie warmteverlies is door het lichaam via luchtstroming.
Na het longeren met een naakt been was de maximale pijpbeen temperatuur 14ºC, met een peesbeschermer 21ºC en met een bandage 25ºC.
Eerder onderzoek bekeek het effect van hyperthermie (oververhitting) op peescel dood. Zij ontdekte dat na 10 minuten verwarming op 48ºC de fibroblast cel overlevingskans daalde naar 22%. De belangrijkste functie van fibroblasten is de aanmaak van collageenvezels, dit zijn niet-rekbare vezeltjes die voor stevigheid van onder andere pezen zorgen. Je kunt dit vergelijken met hoge koorts. Hoge koorts is gevaarlijk en kan schadelijk zijn, omdat cellen kunnen afsterven. Een ander onderzoek heeft oppervlakkige buigpees temperaturen van 45ºC gemeten tijdens galop met huidtemperaturen van 40ºC, zonder beenbescherming.
Simpel gezegd kan eiwit gaan stollen boven 39,5-40 ºC, dit wordt ook wel denatureren genoemd. Eiwit verandert dan definitief, waardoor spier-en peesweefsel kan veranderen. Hierom is het heel belangrijk om goed te koelen na zware inspanning het liefst met ijswater in combinatie met met bewegen (uitstappen). Temperatuur daling is essentieel voor herstel. Dit geldt niet alleen voor pezen, maar voor het hele paardenlijf. Uitstappen met een fleece- of wollendeken of het paard laten opdrogen onder een solarium is dus geen goede manier om het paard zijn warmte te laten verliezen.
Het is verstandig om na te denken wat de invloed van beenbescherming op het paardenbeen is. En jezelf af te vragen of je het nodig hebt als bescherming of alleen omdat je het er mooi uit vindt zien.
- Moderne beenbescherming wordt vaak bestempeld als ventilerend. Het zou interessant zijn om het effect van verschillende merken bescherming op de temperatuur van het onderbeen met elkaar te vergelijken tijdens beweging.
- Probeer een weloverwogen keuze te maken wanneer je gebruik maakt van beenbescherming. Bescherming is een sommige gevallen een must, maar niet in alle gevallen noodzakelijk.
- Het is belangrijk om beenbescherming direct na het trainen te verwijderen en de benen te koelen met water om de pees temperatuur zo snel mogelijk te laten dalen naar zijn natuurlijke staat.
Bronnen:
> Westermann et al., Effect of a bandage or tendon boot on skin temperature of the metacarpus at rest and after exercise in horses. AJVR 75 (2017) 375 - 379.
> Birch et al., The effect of exercise-induced localised hyperthermia on tendon cell survival. J Exp Biol. 1997 Jun;200(Pt 11):1703-8.
> Hyyppä et al., Restoration of water and electrolyte balance in horses after repeated exercise in hot and humid conditions.Equine Vet J 22 (2017) 108-112.
